Grote toename stikstof in bodem Nederlandse bossen gemeten

Gepubliceerd op 25-09-2024 08:30

Anton Adelaar & Jeroen Post

ARNHEM - De hoeveelheid stikstof in de bodem van Nederlandse bossen is de afgelopen drie decennia jaarlijks met zo'n veertig kilo per hectare toegenomen. Dat stellen onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR). Wel lijkt de verzuring van de bodem mee te vallen. 

Het nieuwe onderzoek is een herhaling van een groot project uit 1990. Hierbij werden op 150 locaties metingen uitgevoerd naar stikstof. Dit proces is in 2023 herhaald, voornamelijk in de provincies Brabant, Gelderland, Overijssel en Drenthe, met schokkende resultaten.

De metingen laten een toename van stikstof van ongeveer 40 kilo per hectare per jaar zien, van 1000 naar 1300 kilo. Als we de hoeveelheid stikstof die uitspoelt via het grondwater en die wordt opgeslagen in het hout hierbij optellen, dan loopt deze toename zelfs op tot 50 kilo per jaar.

Verstoorde balans

Bossen hebben al decennia te maken met een 'fastfooddieet', stelt stikstofprofessor Wim de Vries van Wageningen University & Research. De bodem is de motor achter een gezond bos, en hiervoor is een balans van bodemstoffen belangrijk, net als mensen een gebalanceerd dieet van verschillende voedingsstoffen nodig hebben. Een toename van stikstof verstoort deze balans en daarmee de manier waarop de bomen de hoeveelheid stikstof kunnen verwerken.

De toename is volgens dit nieuwe onderzoek hoger dan eerdere voorspellingen. De Vries ligt toe: "Hoge bomen vangen veel wind is als gezegde zeker van toepassing op bomen en stikstof”. Landschappen met veel beplanting, zogenoemde ruwe landschappen, vangen meer gassen en stoffen op dan open gebieden. Recent onderzoek liet zien dat de stikstofopname in bossen ruim 50 procent hoger ligt.

Dit proces is al langer gaande. Hoewel de alledaagse boswandelaar niet meteen het effect zal merken, is de toename van stikstof wel degelijk een probleem voor de Nederlandse bossen. Vermesting - het ontstaan van een overschot aan stikstof in de bodem - is voor veel organismen schadelijk.

Maatregelen

De Vries stelt dat dit probleem zowel op landelijk als op regionaal niveau aangepakt moet worden. Op landelijk niveau moet de stikstofbelasting op de Nederlandse natuur worden teruggebracht. De grote hoeveelheid stikstof zit voor nu relatief veilig in de bosbodem, maar deze spons is niet eindeloos en begint vol te raken. Zorgvuldig bosbeheer, zonder al te veel ontbossing, is dus nodig om de Nederlandse bossen te ondersteunen in deze opname. Ook worden herstellende maatregelen, zoals het toevoegen van mineralen en sturen op de grondwaterstand aanbevolen.

Rik Loeters, voorman van BBB in Gelderland, ziet naar aanleiding van het rapport niet direct de noodzaak om maatregelen te nemen. "Er vindt momenteel al veel innovatie plaats op dit gebied en we zijn al op de goede weg." Hij vindt dan ook dat de cijfers in het rapport niet al te schrijnend zijn. "Bossen kunnen zelf meer aan dan er gedacht wordt."

"Het aantal wegen, steden en mensen is de afgelopen decennia flink toegenomen. Daarom moeten we een natuur creëren die robuust is en deze veranderingen aankan", stelt Loeters. "Nieuwe eisen voor bijvoorbeeld de transportsector zijn dus helemaal niet nodig, ze werken al aan zoveel oplossingen."

Bron: www.gld.nl

Bron

Schrijf je in voor de Entreeding nieuwsbrief

Wekelijks verstuurd, met het laatste nieuws uit de de groen, grond en infra branche!